Хувь заяаны хэлхээ - 3

Хандаагийн аймаг руу сургуульд явах хугацаа дөхсөөр. Өдөр ирэх тусам улам бүр
ижилдэн дасаж буй хоёрын цаагуураа хэн хэнийх нь гол дээр нэг юм тээглэн горойх шиг эсвэл бүр нэг юманд гогдуулаад татуулчихсан мэт дуугаа хураана. Ялангуяа залуу омголон насны гэнэн цайлган мөн тэр хэрээрээ ариун тунгалаг хайр гэдэг юутай үнэнч. Хугацаатай юмны хугацаа нэгэнт болж маргааш явна гэдгийнхээ урд орой нь сүүлийн саамаа авч гүүгээ тавьчихаад хувинтай саамаа дамжлан гэрийнхээ үүдэнд ирсэн Хандаа
- Би өнөө орой тэргэн дээрээ унтана шүү гэчихээд гүйгээд орчихов. Энэ бол хүний орчлонд хөл тавьж хамгийн нандин хайрынхаа өмнө хагарч унасан зүрх байсым.
Сугар сарны гэрэлд сүүтэгнэсээр ирэхэд Хандаа бүхлээрээ хэвтэж байснаа өндийн хоёул гол уруудан алхлав. Хамгийн сүүлчийн шөнө ч юм шиг хачин их гуниг төрөвч хайр гэдэг юунаас ч хүчтэй тул хос залуусын зүрх нэгдээд нийлчихсэн мэт цээжиндээ багтаж ядан сандчин цовхчино. Харсаар байтал сар хүртэл учиргүй хурдан нүүж байх шиг. Хаа байгаа газар нь аргамжихсан тэр сарыг. Хачин их хайранд чинь шингэж ороод, халуухан зүрхтэй чинь зэрэгцэн сууж нэг үзэхсэн. Хамаг бүхнээн чамдаан зориулж, хамгийн холын одыг ч гэсэн айлгүйтэж нэг ичээхсэн.
Гар гараа атгалцан, бие биеэ тэврэн янагшсан хоёр тойрсоор яваад нэг мэдэхэд тэргэн дээрээ ирлээ. Сугар одоо л нэг эр хүн шиг
- Чи маргааш явах юм чинь газар хол ядрах байлгүй эртхэн хэвтэх үү? гэтэл Хандаа ичингүйрэх хэдий ч энэ шөнийг алдахыг хүссэнгүй. Аядууханаар
- Чи тэргээ зас гэж шивэгнэж чадлаа. Гэтэл Сугар нэг юм санасан аятай
- Хоёулаа ерөөсөө дэвсгэр хучлагаа аваад нөгөө модныхоо дор очъё гэхэд
- Тэгье гэж сулхан дуугарлаа . . .
Тиймээ энэ мод л энэ хоёрын нууцыг хадгалж чадна.
Сул асгасан гил хар гэзгэн дээр сарны цагаан туяа ойж бууна. Хандаагийн халуун амьсгаа Сугарын цээжрүү халууханаар үлээж, хагас анисан нүд нь ичих эрхлэхийн завсар сүүмийж, энхэр янагхан дуугаар гиншин гийнаж, дуу алданхан байлаа. Харин Сугарын хувьд халуун бүлээн нойтонд хамаг биеэрээ уусчих шиг санагдаж, тэртээ холын холд ч юмуу эсвэл тэрүүхэн тэнд ч юмуу нэг л сайхан газар хүрчих гээд явтал хамаг биеэрээ хайлаад урсчих шиг болсон агаад тэр сайхан мэдрэмжийг дахин дахин амтлахыг хүсэн зүрх нь цээжиндээ багтаж ядан дэлсэн хэвтэнэ. Тэд хоёул нэгдэн нэгэн бие болж хорвоо ертөнцөөс тасран явсаар эргэж ирсэн мэт. Энэ буурал хорвоод бусдаар заалгадаггүй ганц юм энэ болой.
Тэртээ дээр саран “ийм залуусыг бишгүй дээ л нэг харсандаа” гэх шиг хээвнэгхэн, хэнэггүйхэн мэлтийх авч үнэндээ бас ч гэж атаархан буй мэт. Хандаа Сугарын бахим буглагыг үнсэнгээ
- Чи намайг мартах уу? гэж эрхлэнгүй асуухад
- Үгүй. Харин чи л тэр суурин газрынхаа гоёмсог харчуултайгаа нийлээд хөдөө хээрийн намайг мартах байхаа даа. Тэгээд ч ирэх зун чамайг ирэхэд би цэрэгт явчихсан байна биз
- Яалаа гэждээ Улаан хүү минь. Одоо надад чамаас өөр хэн ч хэрэггүй. Би чамайг холын хол явсан ч хүлээж л байх болно. Цэргийн гурван жил гэдэг юүхэн байхав дээ. Сургууль соёл гээд л гүйж явахад өнгөрчихнө гээд могжгор богинохон хуруугаараа түүний суганд хийж
- Гижиг гижиг гэж шивэгнэн гижигдэх ая үзүүлэхэд Сугар тоох ч шинж алга
- Чи хамаг гижгээ яачихсан юм бэ?
- Хэдэн адуунд өгчихсөн
- Ямар гээчийн адуу авчихсан юм бол?
- Хандаа гэдэг хангал байдсанд өгчихсөн
- Өө чи юу гэнээ хүнийг байдас болгоод байхдаа яадгийн гэж хонх мэт инээх гэснээ амаа дарж цээжинд нь нүүрээ наан нялхамсан хэвтэхэд Сугар хоёр том гар түүнийг хумин авав . . .
Хандааг явсаны дараа Харганатын хөндийд хачин гунигтай намар болов. Жил жил болдог л намар байсан байх. Харин Сугарт энэ намар л ийм уйтгартай мэт санагдсан байж ч болох юм. Тэрээр өдөр болгон шахуу л модныхоо доор ирж сууна.
Өвс шарлаж, навчис унах, шувууд ганганан буцах юутай уйтай. Урд нь жаргал цэнгэлийн талбар мэт байсан гүүн зэл одоо ялаа дүнгэнэхээс өөр чимээ бараг алга. Ээжийнх нь тохойд санжигнах саалийн хувин хүртэл ижилсэж дасаагүй мэт өрөвдөлтэй. Хачин цэнгэг Харганын гол урсахаа мартчихсан юм шиг гөлгөр. Учрал хайрын билэг тэмдэг болсон ганц мод нь уйтгарлан урвайж, уйлж байгаа юмуу даа гэмээр салхин аясаар ганц нэг навчисаа унагах нь хичнээн уйтай.
Хэдийгээр уул хад шиг том эр болсон ч хайр дурлал гэдэг хамгийн нандин цэг дээр учиг ороож орхидог юм болов уу.
Нар туниж, бодол гуниад байж суух газраа олж ядан байсан яг энэ үед бригадын дарга Норолхоо гэж шавалзсан хөдөлгөөнтэй шар хүн хуучин мотоцикьлоороо давхин ирж, мэнд ус мэдэв үү үгүй юү хул айраг нэг амьсгаагаар хөнтрөөд Нургайд
- За хө танай хүүд энэ жил мал өгөх тушаалтайдаа хө
- Ишш! энэ муу нялх амьтан нэгдлийн мал яаж барахав дээ
- За яршиг. Сумын начин хүн байж мал авахгүй яадаг юм. Мал малдаа адуу авна гэхэд ээж нь
- Энэ жилдээ надтай . . . гээд түгдчихэд
- Сум нэгдлийн даргын тушаалаа гээд
- Харин адуу авахаасаа өмнө олон таван үггүй өнөө маргаашгүй Мишиг, Дарьзав хоёрт туслахаар тууврын араас явна. Тэдэнд сэлгээний хүн хэрэгтэй байна. Дан морьтой гараад явахад хоёр хоногтоо гүйцэж таарна. Намар орой бараг өвлийн эхэн сар болчих болов уу тэр үед мал махаа тушаачихаад ирээд адуу авч оторт явж таарах байх. Тэгээд ирэх хавар хүү чинь нас бие нь гүйцэж цэрэгт явах юм байгаа биз гээд яриа дууссаныг мэдэгдэж хавтаст хүрэн цүнхээ сүртэй гэгч нь хааж дээрээс нь бас алгадаж байгаа харагдав.
Намрын шар салхи яндан хүүгүүлсэн нэгэн өдөр Сугар тууварчдын араас явахаар болж хөтөлгөө мориндоо хөнжил пүүгээ, ээжийнхээ бэлдэж өгсөн ааруул ээзгий бас бус хүнсний зүйлээ ачаалж бэлдлээ. Ээж нь чааваас сандчин хоёр гэрийн хооронд хормойгоо өшгөчин гүйнэ. Тэр зуураа ам нь чөлөө завгүй
- За миний хүүг ийм том ажилд томилно гэдэг чинь миний хүү том болж байгаа нь л энэ. Олны дунд даруулгатай, ухаантай, сортоотой явдгийм шүү. Цуг яваа улстайгаа эвтэй байгаарай. Наад Мишиг ч яахав хүний үгээр цөлхдүүхэн эр. Харин тэр Дарьзав одоо чухам ямар болсон бол. Залуухандаа бол жаахан давилагагүй дүү хүн байсан шүү. Гэхдээ гэм хийгээгүй хүнд муу битгий санаж байгаарай гээд л санаандаа орсон болгоноо хэрэндээ л хэрэг болгон захиж байлаа.
Дотроо болохоор “муу хүүг минь гэрт оруулах завгүй гар хөлийнхөө үзүүрт зараад хөх аргал шиг болгож орхих вий дээ муусайн золигнууд” гэж хүүгээн харамлан харамлан бодовч “бас ч гэж дарга нарын анхааралд өртөнө гэдэг хүний тоонд л орж байгаа хэрэг. За яахав олонтойгоо явахад болох байгаа миний хүү” гэж ийм хүүтэйдээ урамшина.
Сугарын хувьд харин ч тууварт явах болсон нь гэртээ гэюүрч хийх байхаа олон суухаас илүүтэй санагдана. Бригадын даргын хэлсэнээр бол тууварчид одоо л аймгийн хамгийн захын суманд яваа учир аятайхан шиг явбал маргааш оройдоо гүйцээд очих бололтой. Ийнхүү Сугар ээжээрээ сүүн цацал өргүүлсээр гарч гэрийнхээ баруун хойд овоон дээр гарч эргэн харлаа.
Гэрээс нь холгүй нөгөө ганц мод уйтгартайхан сүглийсээр. Бялзуухай өд сөд нь гүйцэхээр үүрээ орхин нисдэгийн адилаар түүний мөчир доор зунжин эрхлэлдсэн хоёр хүүхэд ажил амьдралын замаар хөөрхий модоо хөглийтөл орхин одоцгоов. Ээж нь гэрийнхээ гадаа бүртийн зогсоно. Энэ эх ямар нэгэн хүнээ хол явуулж хүлээж суух үйлтэй төрсөн үү гэмээр. Халуун залуу насныхаа хайр дурлалаар учирсан эр Донров нь мөн л хүлээхийн зовлонд хатааж, хүний хүүгийн алдаж онох тавиланд хөтлөгдөн алга болсон. Даана ч нэг эрийн сайхан явсан юм болов уу даа түүнээс өөрийг Нургай хараа ч үгүй, бодоо ч үгүй. Одоо тэгтэл түүнээс нь үлдсэн сэтгэлийн зул, амьдралын учиг болсон ганц хүү нь бие хаа эрүүл саруул өсгөлүүн төрсний балагаар гэхүү буянаар гэхүү өөрийнхөө насанд ахадсан ажилд томилогдон хөтөл даван одлоо. Гэрийнхээ гадна саравчлан зогссон Нургай
- Миний хүүг сайн сайхан нь түшиж явах болтугай гэж сүүгээ өргөөд хүүгээ харж зогссоноо
- Үгүй ээ тэр овоо доо миний хүү бас мориноосоо буугаад овоогоо нэг тойроод мордож байна. Би л хэлж өгөөгүй юмсан. Нас нь бага ч гэсэн эр хүн л болж байна даа гэж амандаа үглэнэ. Тэрээр хов хоосон оргих гэрлүүгээ орж чадахгүй л гэрийнхээ гадуур эргэлдсээр байлаа. Тэгж тэгж аргагүйн эрхэнд нэг санаа алдсанаа хүүгээ бас ч гэж хэрийн эр хийгээд байхааргүй тууварт явж байгаад эрэмшин гэрээдээ орж самарсан сүүнийхээ дор жаахан гал нэмлээ.
Хөдөө тал шар орхимжоо нөмөрч, үе үехэн сэр сэр салхи сэрчигнэн, шувууд хааяа нэг гунганалдан толгодыг даван гуниг дамнан одно.
Марзангийн энгэр хар бараанаар нүүгэлтэн цоохортоно. Энэ бол тууврын үхэр. Марзангийн баруун өвдөгний тэрүүхэн хонхорт нүдний нуух шиг гандаж цайрсан гурвалжин хэлбэрийн ганц майхан сүүмийнэ. Энэ бол тууварчдын майхан. Сугарыг майханд дөхөж иртэл хаанаасаа ч юм ирж нийлсэн халтар жингэр учиргүй саймширан хуцаж угтав. Нохойн дуунаар майхны амаар нэг хар толгой цухуйснаа юу ч юм нэг юм муухай орилсонд жингэр дуугаа намсган тэргэн доогуур орж том улаан хэлээ унжуулан аахилан хэвтэвч хоёр нойтон нүд нь Сугараас үл сална.
Сугар унаа морио тушчихаад, хөтөлгөө мориныхоо цулбуурыг хүзүүнд тооно тушчихаад майханд байдгаараа тонгойн оров.
- За мал тарган, сурэг тавтай сайхан намаржиж байна уу? Мишиг гуай гэж Сугарыг мэндлэхэд тэрхэн зуур зүүрмэглээд сэрсэн Мишиг нуухт нүдээ цийлэлзүүлэн нэг их эвшээсэнээ нэрээр нь дуудсанд учиргүй харж
- Сайхаан сайхан тарган тавтай л байна гээд
- Үгүй энэ чинь хэн бэ дээ? Нөгөө бүрлээчийн хүү мөн үү дээ?
- Мөөн тийм байна.
- Мөн өөр болжээ. Та нарыг ч одоо танихаа байх нь л дээ. Араас хүн явуулна гээд Дарьзав нэг юм хэлээд байсан чамайг явуулаа юу? гэх нь бас нэг ээлжний хүнтэй болж байгаа даа их л олзуурхаж байгаа бололтой.
Мишиг гэж гуч нилээн хол гарсан үг дуу цөөнтэй, хүний үгээр шахуу олон хүүхэдтэй ядмагдуухан эр. Яахав ингэж яваад намар оройхон өвлийн эхэн сар залгуулаад шахуу буухдаа овоо хэдэн цаастай буудгийг нь бодоод хэл үггүйхэн тууварт явчихдаг хүн.
- Дарьзав ах хаачаав?
- Хн! даалуу даалуу. Хар ус гудраа л айл айл хэсээд, даалуу харжигнуулаад алга болцордог хүн гэж мод толгойгоо хоёр завжиндаа сөөлжүүлэн үглэнэ. Тэгсэнээ гэнэт санасан мэт
- За хүүхээ цай уу. Замдаа хагсаа байлгүй. Тэгээд хөнжил пүүгээгээ оруул, морьдийнхоо нурууг ч амраа. Цаад хэдэн мялан чинь одоохондоо гайгүй тогтох байх гээд тогоотой хар цайнаас шанагаа дуугарган аягалж, хээрийн хүмүүсийн зангаар ганц нэг өвс орсоныг нь хуруугаараа чимхээд авч байгаа харагдана.
Оройхон хэрд Дарьзав хүрэн халзан мориор пөг пөг шогшуулсаар ирлээ. Тэрээр Сугарыг харж
- За сайн явна уу дүү хүү? гэж мэндлээд инээмсэглэх нь шинэ хүч ирсэнд баярлаж байгаа нь илт.
- Сайн. Та сайн л явна уу?
Угаасаа отрын улс аяншиж, явдлын ядаргаа харагдахын дээр хэд хоног даалуу харшуулж, архи сөгнөсөн Дарьзавын нүд улаанаараа эргэлдэж ам хамраас нь архи тамхи, өөрөөс нь хөлс хир ханх тавина. Тэрээр харваас хэвтэхийн мөн болж байгаа нь илт.
Дарьзав гэж гуч дөхөж яваа нэг их зальтай ногоон нүдтэй, өөвөг сөөвөг шар сахалтай, шалихгүй ч гэсэн ганган морь унаж, шинэ дээл сольчих санаатай. Мөрийтэй тоглоом тоглож худлаа наймаа ярьсан, дотуураа бол эдийн сонирхолтой, дэл сул энгэр султай бүсгүйчүүдэд тун ч халгаатай нэгэн. Муулсан хүнд бол тулга тойрсон нохой зантай гэх үү дээ.
Хэд хоног ганцаараа тарж бутарсан хэдэн зуугаад үхрийг тойрох гэж Мишиг ч гэсэн ядарсан тул хэрэндээ Дарьзавт эгдүүцэж
- Энэ энгэрээс хэзээ нэг ховхордог юм бол. Уг нь энэ хэдэн мялан овоо аятайхан малын дөртэй болчихсон байгаа юмсан. Ашгүй Сугар хүү ч ирлээ. Яаж ийж байгаад энэ байгаагаас нь дор оруулж, хайлуулчихгүйхэн байлгаж байгаад тушаачихвал ядаад мал махны өргүй салвал . . . гэж айлын яншаа авгай шиг үглэнэ.
- За за би жаахан дугхийчихээд хэд хоног ээлжгүй тойромз гэж Мишигийн үглэлтэнд төвөгшөөсөн байдалтай Дарьзав дуугарав. Мишиг дотроо “Хн! чи л болоод тэгж бодож байгаа вий” гэж бодох нь түүнийг мэдэхийн дээдээр мэддэг хүний бодол. Ер нь хоёулханаа хэдэн сараар цугтаа хөдөө хээр бор хоног шар өдрүүдийг өнгөрөөж яваа тул мэдэхгүй гээд ч яах билээ. Дарьзав энэ удаагийн явалтандаа нилээд алдсан бололтой. Хэрвээ авчихаад ирсэн бол хичнээн ядарсан ч гэсэн ногоон нүдээ эргэлдүүлээд, нэг их шалихгүй улцгар шар цээжээ тэрүүхэндээ хаялаад л инээд алдаад байдаг энэ удаа тэгсэнгүй. Байдал ерөнхийдөө намжихийн алдад Сугар
- Мишиг гуай би яахав? Юу хийх вэ? гэтэл
Өнөөдөртөө юу хийхэв дээ. Наадах чинь маргааш үдээс нааш босохгүй. Чи ч гэсэн замдаа хагсаа байлгүй жаахан дугхийгээд авахыг бод. Цаад хэдэн мялан чинь одоохондоо гайгүй. Маргаашнаас хоёулаа тойрч чамд нүдлүүлэхийг бодъё. Наадах чинь нэг өндийвөл буйраа нэг сэлгэмээр л байгаа юм. Одоо хэвт хэвт гэснээр тэр өдрийн ажил шувтарлаа.
Ийнхүү Сугар ирсэнээс хойш намрын шар өдрүүд нам гүмхэн өнгөрсөөр. Өдөржин хэдэн үхэр харж, заримтай нь ярьж, заримыг загнаж явсаар Хандаагаа санах ч гайгүй шиг. Тэдний туувар удаан ч гэсэн очих газарлуугаа дөхсөөр л байлаа. Хэдийдээ ч юм Дарьзав явж тоглосоор. Тэдний замд нутаг болгонд тэгж тоглодог улс таарах нь сонин. Заримдаа зүс үл таних хэдэн үхэр нийлчихнэ. Заримдаа арай өнгө зүс нь тэгширсэн хэдэн үхэр нь оргүй алга болчихно. Энэ бүгдийг ажигласан Сугар Мишигт хэлэх боловч
- Цаад ногоон цус чинь л холиогоод яваа юм. Эцсийн дүндээ юм юм нь таарч толгой цусдахгүйхэн шиг байвал бусад нь ч дүүрчээ
- Тэгээд энэ мал дутвал бид нар л хариуцана биз дээ?
- Уг нь тийм нь ч тийм
- Тэгээд та яагаад Дарьзав ахад юу ч хэлдэггүй юм бэ?
- Цаадах чинь тэгж байгаад нэг юм аргалаад эхий нь эцээхгүй тугалы нь тураахгүй тааруулаад л байдгиймаа гэх. Сугар энэ бүхэнд ихэд дургүйлхэнэ. Нэг удаа Дарьзавтай бүр ам мурийж байсан удаатай. Нэг удаа Дарьзав бас л байхгүй хэдэн өдөр алга. Сугар хэдэн шөнө дараалан үхрээ манаад өглөө нь нойрмоглон хэвтэж байтал Дарьзав нилээн халамцуу ирэв. Тэгсэнээ
- Дүү хүү босноо. Хэвтээд байхгүй шүү. Аяга бантан хийгээд орхи дотор зарайгаад үхэх нь гэхэд Сугар нойроо харамлан
- Та өөрөө хий л дээ. Хүн шөнөжингөө унтаагүй байхад
- Юу гэнээ муу нохойн баас чинь. Чам шиг муу юм ахынхаа өөдөөс арзаганаад байхгүй шүү гэж түүний хөл рүү өшиглөв.
- Та одоо яагаад байгаа юм бэ? гээд цаашаа хараад хэвтэхэд нь
- Чи бос л доо. Үхсэндээ эрхлээд байгаа юм чи. Тэр эхдээ л эрхэлдэг юм байгаа биз. Энд бол өөр шүү гээд дахиад өшиглөхөд Сугар харин энэ удаа тэссэнгүй үсэрч босож ирээд заамдаж аваад сарвайтал татаад майхнаас гаргаж ирээд
- Та харин юу юм бэ? Хэдэн хоног архи ууж тэнэчихээд хүнд онгироод байж гэнэ. Хүн өшиглөж мөшиглөөд яагаад байгаа юм. Дуртай бол тэр бантангаа өөрөө хийгээд гудрахгүй юү гэж уурлахын эрхээр баахан үглэхдээ гараа чангалсанаа анзаарсангүй. Тэгтэл Замдахад нь дээлийнх нь захаар хоолой нь боогдож таараад шар ногоон царай нь хүрэнтэж ирсэнээ нус нь суга үсрэв.
- Хөөе та нар чинь юу болэ байна? Бие биенийгээ алах нь уу гэж Мишиг хашгирсанаар Сугар ухаан орж, Дарьзав эхэр татан амьсгаа авав. Сугар харин уурандаа тоосон ч шинжгүй
- Маргаашнаас тэр ээлжиндээ гараарай. Би л лав ингэж тулаанд гараад байж чадахгүй шүү гэсээр майхандаа орчихов. Хүчтэний өмнө хүчгүй хүн гэдэг ёстой яаж ч болохгүй юм гэдэг энэ бололтой. Уурлая аа уурлаж болдоггүй, уйлья аа уйлах хэцүү. Хий дэмий л цээжээ уухичуулан гадаа жаахан сууснаа орохоос яахав. Гэхдээ бас л халуун тул худлаа тасартлаа согтсон хүн болж гадаа хэн нэгнийг дуудаж орилж цамнаж, жаал байснаа, гуйвж дайвсан хүн болсоор орж хэвтэр дээрээ тасарсан мэт унаад унтаад өгөв. Маргааш өглөө нь сэрэхэд Сугар сэрүүн хэвтэж байв. Мишиг л
- Чи одоо өчигдөр согтуу ирж энэ муу хүүг баахан зовоов. Гайгүй байх шиг байдаг хэзийдээ ийм тавьтаргүй болчихоов гэхэд
- Хэн? Би юү? Арай үгүй байлгүй дээ. Өө тэгвэл бүр тасарч л дээ гэж эс мэдэгч болсоноо
- За ахыгаа уучлаарай. Өчигдөр бүр хэтрүүлчихэж. Одоо та хоёртоо ширүүлээд бүр галзуурч байгаа юм байна л даа би. Гадаа гаргаад хүлээд хаячихгүй яагаав муу лүдийг гэж тэс өөр хүнийг ярьж байгаа юм шиг ярьж саймширхад цаад учрыг нь ойлгож суусан Мишигийн инээд нь хүрч мушилзаж, байснаа тэссэнгүй гарч яваа харагдав. Сугар ч дуугай л байлаа. Мишиг эргэж орж ирээд
- Чи одоо хүнд ширүүлнэ гэж юу байхав дээ. Энэ залуучуудын гарын аяыг даахгүй шүү дээ гэхэд
- Хэлээд юүхэв, хэлээд юүхэв. Одоо нэг хэд хоног хүн шиг байж та хоёртоо нэмэр болъё гэж ихэд гэмшсэн дүр гарган наанаа энэ удаагийн явдлыг цайруулах, цаанаа бол ичсэн ичингүйрлээ аргалах аяаа олов.
Үргэлжлэл бий . . .